یکی از مواردی که قبل از ازدواج لازم است آن را بدانید شروط ضمن عقد است. شاید با خود تصور کنید که همه چیز بین شما و شریک زندگی بر مبنای عشق است و نیازی به توجه به این مسائل نیست. اما طبق تجربیات بسیاری از افراد، این شروط برای آنها بسیار مفید واقع شده است. در واقع کسی که شما را به عنوان همسر دلخواه خود انتخاب می‌کند و شما را دوست دارد حتماً این شروط را هم می‌پذیرد.
زیرا تقریباً تمام این شروط بر مبنای عدالت است و حق دیگری را اجحاف نمی‌کند. بنابراین در این مطلب با ما همراه باشید تا به زبان ساده با این شروط آشنا شوید.
اگر هنوز سالن عقد خود را انتخاب نکرده اید: محضر عقد
مفهوم کلی شروط ضمن عقد چیست؟
در ابتدا بهتر است به شما مفهوم این شروط را توضیح دهیم. هنگامی‌که دو نفر به عقد یکدیگر در می‌‌آیند، فارغ از کلیه تعهداتی که برای ازدواج دارند، شرایطی را مشخص و به عقدنامه می‌افزایند. اگر این شروط به عقدنامه اضافه شود هر دو طرف موظف هستند به آن عمل کنند. بسیاری از مشکلاتی که بعد از ازدواج بدون اضافه کردن شروط، پیش می‌آید مربوط به زنان است.
از این رو بهتر است برای جلوگیری از این اتفاق، شروطی را که ممکن است در آینده مشکل‌زا شود به این عقدنامه اضافه کنند.
مهم ترین شروطی که به عقدنامه اضافه می شوند
در کنار شروط ضمن عقد، برخی شروط وجود دارند که اضافه کردن آن به عقدنامه حائز اهمیت زیادی است. از این رو که نبود برخی شروط افزودنی، می‌تواند در آینده برای شما دردسرساز شود. البته شما با توجه به شناختی که از همسر آینده خود دارید تا حدودی می‌توانید حدس بزنید چه چیزهایی لازم است در عقدنامه باشد. ولیکن به طور کلی حتی با وجود اطمینان طرفین از یکدیگر بهتر است این دسته شروط اضافه شوند.
در ادامه برخی شروطی که ضمن عقد و شروطی که افزودنی هستند را به شما شرح می‌دهیم.
حق طلاق را از قلم نیندازید
حتماً تا به حال با افرادی برخورد داشته‌اید که علی‌رغم مشکلات زیادی که در زندگی مشترک دارند همسر آنها حاضر به طلاق نیست. این دسته افراد کسانی هستند که شروط را به عقدنامه اضافه نکرده بودند. بنابراین برای پیدا کردن روند قانونی جدا شدن از همسر خود با مشکلات زیادی مواجه می‌شوند.
برای آن که از این مشکلات در امان باشید بهترین کار این است که این شرط را به عقدنامه خود اضافه کنید. اگرچه به نظر موضوع ساده‌ای است ولی در آینده همین دو خط شرط در عقدنامه به داد شما خواهد رسید. پس این موضوع را پشت گوش نیندازید.
در این حالت، مرد به زن یک وکالت بلاعزل می‌دهد تا در هر شرایطی و هر زمانی چه مهریه را ببخشد و چه آن را دریافت کند مبادرت به طلاق نماید.
حق اشتغال یکی از مهم ترین شروط عقدنامه است
یکی دیگر از مهم‌ترین شروطی که لازم است در عقدنامه ذکر شود داشتن حق اشتغال است. برخی مردان در ابتدای ازدواج ممکن است مخالفتی با این موضوع نداشته باشند. ولیکن برخی مردان نیز در این میان هستند که احتمال دارد بعد از ازدواج با این گزینه مخالفت کنند.
اگر از جمله افرادی هستید که دوست دارید حتماً در اجتماع باشید یا کار کنید حتما این شروط ضمن را در نظر داشته باشید. اگرچه مردان خوب زیادی نیز هستند که در آینده نیز فشاری به شما از این جهت وارد نمی‌کنند. اما بهتر است از قبل اقدامات احتیاطی انجام شود.
طبق این شرط زن کاملاً مختار است در هر جایی که بخواهد و هر نوع شغلی که به آن علاقه‌مند است کار کند.
داشتن حق تحصیل را نادیده نگیرید
یکی دیگر از موارد مهمی که می‌توانید در عقدنامه ذکر کنید داشتن حق تحصیل است. ممکن است شما تحصیلات عالیه داشته باشید و تا بالاترین مقطعی که امکان آن بوده تحصیل کرده باشید. اما اگر جزو افرادی هستید که احتمال می‌دهید در آینده بخواهید ادامه تحصیل دهید بهتر است این مورد را به عقدنامه اضافه کنید.
طبق این شرط، زن از این حق برخوردار است که تحصیلات خود را تا هر مقطع و در هر جایی که می‌خواهد ادامه دهد.
حق حضانت فرزندان پس از جدایی را در عقدنامه ذکر کنید
شاید اصلاً دوست نداشته باشید به این موضوعات فکر کنید و این طبیعی است. هیچ کس در ابتدای ازدواج دوست ندارد به این مسائل ناراحت‌کننده فکر کند. اما باید بدانید علت این شروط، این نیست که تصور کنید در آینده حتماً قرار است اتفاق ناگواری بیفتد. بلکه در هر قراردادی اعم از ازدواج یا سایر قراردادها حتی با وجود اطمینان طرفین، برخی شروط از لحاظ عقلانی بهتر است که ذکر شود.
از آن جایی که افراد زیادی در ارتباط با این قضیه در گذشته به مشکل برخورده‌اند بهتر است حتماً به این شروط ضمن عقد توجه شود.
در این حالت، در صورتی که زن و مرد به توافق برسند اولویت حضانت فرزندان با مادر است. این شرط در هر دو حالتی که مادر دوباره ازدواج کند یا مجرد باشد برقرار است.
حق تقسیم اموال و دارایی
یکی دیگر از مواردی که در عقدنامه می‌توانید آن را ذکر کنید حق تقسیم اموال است. در این حالت زن و مرد به یکدیگر تعهد می‌دهند که هر گونه اموال منقول و غیرمنقول که هر دو در زندگی زناشویی به دست می‌آورند در هنگام جدایی بین زن و مرد به طور مساوی تقسیم شود. در این حالت تفاوتی ندارد که درخواست طلاق از طرف مرد یا زن بوده باشد. در واقع اگر این طلاق درخواستی، طبق نظر دادگاه، بخاطر سوء اخلاق و یا تخلف زن از وظیفه زناشویی نباشد نصف دارایی موجود به زن به صورت بلاعوض منتقل می‌شود.
شروط دیگری که در عقدنامه می توانید داشته باشید
برخی شروط دیگر هستند که شما می‌توانید در صورت دلخواه به عقدنامه خود اضافه کنید. این شروط شامل موارد زیر هستند.
- حق مسکن
در این حالت همسر (خانم) حق دارد محل زندگی مشترک را شخصاً انتخاب کند.
- حق تنصیف اموال
اگر حق تنصیف اموال را به عقدنامه اضافه کنید بدون هیچ شرط از پیش تعیین شده می‌توانید هنگام جدایی اموال را به طور مساوی بین خود تقسیم کنید.
- حق خروج از کشور
اگر به اخبار در سال‌های اخیر در کشورمان توجه کرده باشید حتماً می‌دانید که برخی بانوان ورزشکار ایران در سال‌های گذشته بخاطر عدم اجزه همسر، حق خروج از کشور را نداشتند. این موضوع به ویژه برای این گونه افراد حیاتی‌تر محسوب می‌شود. تصور این که زنان بخاطر این موضوع نتوانند در مسابقات مهم خود شرکت کنند ناراحت‌کننده است.
البته که این موضوع محدود به این وجه ماجرا نمی‌شود بلکه تمام زنان حق دارند در صورت دلخواه به کشور خارجی سفر کنند. در این نوع از شروط ضمن عقد، زن از طرف مرد وکالت بلاعزل دارد تا بدون آن که نیاز به اجازه شفاهی یا کتبی همسر را داشته باشد کشور را ترک کند. در واقع تمام جزئیات از جمله، مقصد سفر، مدت زمان اقامت و شرایط سفر با خود زن است.
وکالت برای گرفتن طلاق
مطابق با این شرط، مرد به زن حق طلاق به صورت مشروط می‌دهد. مطابق با این شرط، اگر هر یک از موارد و بندهایی که در ادامه مطلب می‌آوریم اتفاق بیفتد زن وکالت بلاعزل برای انجام روند قانونی طلاق را دارد. در این حالت شوهر برای زن این حق را قائل می‌شود تا زن با طی کردن روند قانونی بتواند حکم طلاق را دریافت کند.
- شروطی که اگر اجرا نشود زن حق طلاق دارد
- اگر مرد بدون رضایت همسر اقدام به ازدواج دوباره کند.
- اگر مرد بدون هیچ دلیل موجهی یا به مدت ۶ ماه زن را بدون اجازه دادگاه ترک کند
- اگر مرد دچار یک بیماری لاعلاج یا صعب‌العلاج شود و ادامه زندگی زوجین را به خطر بیندازد.
- اگر مرد دچار جنون شود و امکان فسخ قرارداد نکاح شرعاً ممکن نباشد.
- اگر مرد مرتکب جرم شود و مجازاتی از قبیل حد و تعزیر داشته باشد که باعث شود حیثیت خانوادگی و همسر او در خطر افتد.
- اگر بعد از گشت ۵ سال زن نتواند از مرد به دلیل عقیم بودن مرد یا بیماری جسمی‌اش باردار شود.
- اگر مرد نتواند تا ۶ ماه نفقه و سایر حقوق زن را پرداخت کند و اجبار او به وظایفش نیز امکان‌پذیر نباشد.
- اگر مرد به کاری اشتغال ورزد که حیثیت خانوادگی و شأن زن را به خطر اندازد.
- اگر مرد به مواد مخدر معتاد باشد و این موضوع به زندگی خانوادگی او آسیب رسانده و ادامه زندگی را برای زن سخت کند.
- اگر مرد دچار سوء رفتار و سوء معاشرت باشد به گونه‌ای که ادامه زندگی را برای زن مختل کند.
حتماً این شروط ضمن عقد را به خاطر داشته باشید.
فرق شروط ضمن عقد از پیش تعیین شده با شروط افزودنی چیست؟
شاید برای شما هم این سؤال پیش بیاید چه تفاوتی بین شروط از قبل تعیین شده و شروط افزودنی در عقدنامه وجود دارد. اگر بخواهیم آن را توضیح دهیم به طور کلی هر عقدنامه‌ای را که شما ببینید در آن شروطی به شکل پیش‌فرض و قانونی وجود دارند. همین شروط به ظاهر ساده را افراد زیادی هنگام عقد، بدون مطالعه امضا می‌کنند.
همین عدم آگاهی آنها از این شروط، باعث ایجاد مشکلاتی در آینده برای این افراد می‌شود. زیرا آنچه را که این افراد به سادگی امضا می‌کنند در واقع تعهداتی است که بر دوش آنها و در طول زندگی زناشویی آنها پابرجا است. اگر بعدها مشکلی برای شما ایجاد شود نمی‌توانید بهانه بیاورید که در گذشته موقع امضای آن، به این شروط واقف نبوده‌اید.
در مقابل این شروط از پیش تعیین شده، شروط افزودنی نیز وجود دارند. در واقع قانون این حق را برای شما در نظر گرفته است تا شروطی را به عقدنامه اضافه کنید. شما می‌توانید با مشورت وکیل و افراد با تجربه شروطی را به عقدنامه اضافه کنید و به آن متعهد شوید.
جمع بندی
ما در این مقاله سعی کردیم به صورت ساده و متخصر شروط ضمن عقد را به شما توضیح دهیم. در این مطلب متوجه شدید که علاوه بر شروطی که ضمن عقد هستند شروط افزودنی نیز وجود دارد که در صورت دلخواه می‌توانید به عقدنامه اضافه کنید. همچنین بندهای مختلف حق طلاق را به شما شرح دادیم تا با فاکتورهای اثرگذار بر این موضوع آشنا شوید.
بهتر است که به تمام این شروط به خوبی آگاه باشید و همه را به خوبی بررسی کنید. چرا که می‌تواند تأثیر تعیین‌کننده‌ای بر زندگی شما داشته باشد. از طرفی بررسی درست این موضوع، خیال شما را راحت می‌کند که در آینده با مشکل عجیبی در این باره مواجه نخواهید شد.
امیدواریم که مطالب این مقاله برای شما مفید بوده باشد.
